شهر یزد - دارالعباده

استان یزد در قسمت مرکزی فلات ایران قرار دارد که ما بین عرضهای ۲۹ درجه و۵۲ دقیقه تا ۳۳ درجه و ۲۷ دقیقه عرض شمالی و ۵۲ درجه و ۵۵ دقیقه تا ۵۶ درجه و ۳۷ دقیقه طول شرقی واقع شده است. همچنین دارای ۱۰ شهرستان، ۲۳ شهر، ۲۱ بخش و ۵۱ دهستان می باشد. استان یزد با استانهای اصفهان، فارس، خراسان و کرمان همجوار می باشد. از نظر پستی و بلندی دارای تنوع است. از حدود ۸۵۰ متر از سطح دریای آزاد تا ۴۰۵۵ متر (شیرکوه) تغییر می کند. مقدار متوسط بارندگی سالانه بین ۵۰ تا ۱۰۰ میلیمتر می باشد. نوسان درجه حرارت در زمستان و تابستان و حتی در شب و روز بسیار زیاد است. حداکثر حرارت ۴۵ درجه سانتیگراد بالای صفر و حداقل ۲۰ درجه سانتیگراد زیر صفر متغیر است. میانگین روزانه دما برای تمام سال بین ۹/۱۱ تا ۷/۲۰ درجه سانتیگراد متغیر است. محدوده استان یزد جزئی از فلات مرکزی ایران است که کویرهای ایران نیز عمدتا در این فلات جای دارند. بخش بزرگی از مساحت محدوده استان را قسمتهایی از کویرهای مختلف پوشانده است. جمعیت استان معادل ۹۵۰۰۰۰ نفر می باشد.
»» منطقه یزد یکی از سرزمینهای باستانی و دارای میراث درخشانی از فرهنگ و تمدن کهن و ادوار مختلف تاریخی با قدمت ۳ هزار سال است. برخی از مورخین بنای اولیه شهر یزد را به زمان اسکندر مقدونی نسبت می دهند که وی زندانی ساخته و نام آن را چنین نهاده است و به اعتقاد عده ای دیگر از تاریخ نویسان در دوره ساسانیان به فرمان یزدگرد اول ( ۴۲۱-۳۳۹ م ) در این محل شهری بنام یزدان گرد بنا گردیده است. نام یزد از همین عنوان گرفته شده است و به معنی مقدس، فرخنده و در خور آفرین می باشد.
مورخین یونانی شهر کهن و باستانی را ایاتیس خوانده اند که احتمالا بعد از ویرانی شهر کهن &#۳۹;کته&#۳۹; پدید آمده است. پس از ظهور اسلام و گرایش مردم ایران به دین اسلام به یزد لقب &#۳۹; دارالعباده &#۳۹; داده شد.
یزد به معنای پاک و مقدس و یزد گرد به معنای داده خدایی است. شهر یزد نیز به معنای شهر خدا و سرزمین مقدس است.
یزد نگین کویر است و اولین بار نام آن در کنار اسم چینی تخمه یکی از همرزمان داریوش آورده شد.
این ناحیه همواره در دوره هخامنشیان از راههای معتبر موسسه های راهداری، مراکز پستی و چاپاری برخوردار بوده است. راهداری در یزد قدیم چنان اهمیتی داشت که خاندان آل مظفر از منصب راهداری ناحیه میبد به پادشاهی رسیدند. در طی قرون متمادی آبادیهای کوچک و بزرگ متعددی در این سرزمین پدید آمده و از میان رفته است. آنچه اینک سرافراز از میان ریگهای روان احصار، مصون از رخدادهای مخرب تاریخی بر جا مانده یادگارهای گویا از سرنوشت تاریخی این سرزمین و نشانگر فرهنگ و تمدن پربار است. گرجه قدمت آبادی نشینی و تمدن در این سرزمین از هراره جلگه های یزد تکوین یافته است. منابع مکتوب پیدایش را به عهد پیشدادیان نسبت داده اند.
»» شهرستان یزد با وسعت ۲۳۹۷ کیلومتر مربع بعنوان مرکز استان می باشد. این شهرستان شامل دو بخش مرکزی و زارچ با شهرهای یزد، شاهدیه، حمیدیا و دهستانهای فجر، فهرج، الله آباد و محمد آباد می باشد. جمعیت شهرستان یزد بالغ بر ۴۹۵۰۰۰ نفر است.
»» مراکز تاریخی :
بافت تاریخی و محلات قدیمی، مجموعه امیرچقماق ، مسجد جامع کبیر، زندان اسکندر، مجموعه حمام و بازار خان، خانه لاری ها، بقعه دوازده امام، باغ دولت آباد، موزه آئینه و روشنایی، مجموعه تاریخی هشت، مسجد چهل محراب ، مسجد یعقوبی، دخمه زرتشتیان، آب انبار شش بادگیری و