مقایسه زبان فارسی و زبان تاتی

زبان تاتی ایران یا تاتی جنوبی از دستهٔ زبان‌های ایرانی شاخه شمال غربی است. گویش‌های این زبان در گذشته از آذربایجان تا شمال خراسان گسترده بود ولی امروزه با زبان‌های ترکی آذربایجانی و فارسی جایگزین شده و تنها در بخش‌هایی از شمال‌باختری ایران گویش‌های تاتی در منطقه به جا مانده‌اند که می‌توان پراکندگی آنها را به جزایری در دریا تشبیه نمود. بزرگ‌ترین شهر تات زبان جهان تاکستان می‌باشد شهرها و روستاهای تات‌زبان در استان قزوین شامل شهر تاکستان، الموت، اسفرورین، شال، زیاران، دانسفهان، شهر تاریخی سگزآباد، خیارج، خوزنین، ابراهیم‌آباد و نیز در سایر استان‌ها شامل مرکزی در تفرش، البرز، تهران، اردبیل، گیلان، زنجان و خراسان شمالی در شهرستان‌ها و مناطق روستای وفس، روستای چهرقان، ویدر، الویر، تاکستان و بوئین‌زهرا، اشتهارد و طالقان، دماوند، ایوانکی شاهرود خلخال، طارم، جاجرم و اسفراین و در زنجان در روستای خوئین دیده می‌شوند. و همچنین در زنجان زبان تاتی بخشی از شمال طارم علیا دامنه کوه البرز بجا مانده‌است در حدود ۸ روستا (چرزه، باکلور، جمال آباد، قسمتی از آبادی هزارود، بندرگاه، سیاورود، نوکیان، قوهیجان) به زبان تاتی صحبت می‌کنند. محل سکونت آنها بر کمره کوه واقع شده‌است.